ARMENAK MAMBREI XAZARYAN - Hrayr Djoxq / ԱՐՄԵՆԱԿ ՄԱՄԲՐԵԻ ՂԱԶԱՐՅԱՆ - Հրայր Դժոխք

Գործունեությունը` Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` hy.wikipedia.org

Հայդուկապետ,
Հայ ազգային-ազատագրական շարժման խորհրդանիշներից
ՀՅԴ կուսակցության հիմնադիրներից։

Հայտնի է նաև Ուրվական մականվամբ:

Ծնվ. 1864թ.
Մահ. 13.04.1904թ.,

Ծնվել է Սասունի Խուլփ գավառակի Ահարոնք գյուղում։
Սովորել է Տարոնի Ղզլաղաճ գյուղի, Մշո Ս. Կարապետ վանքի դպրոցներում և Մշո Կեդրոնական վարժարանում։
Եղել է ուսուցիչ, ծանոթացել Սասունի ու Տարոնի հայերի վիճակին, քարոզել հայ ազատագրական պայքարի գաղափարը։
1891-94-ին` Սասունի ինքնապաշտպանական մարտերի ղեկավարներից, աչքի է ընկել Տալվորիկի կռվում (1893)։
1894-ի գարնանը մեկնել է Կովկաս` կամավորներ հավաքագրելու և զենք հայթայթելու։
1895-ին եղել է նաև Ռումինիայում և 50 հայ երիտասարդների հետ (նրանց թվում` Անդրանիկ Օզանյանը և Աղբյուր Սերոբը) վերադարձել Հայաստան։
1896-ին Բասենի Իշխու գյուղում ձերբակալվել է, տարվել Կարնի բանտ. ազատվել է ընդհանուր ներմամբ։
Վերադարձել է Ղզլաղաճ և ձեռնամուխ եղել ընդհանուր ապստամբության կազմակերպմանը։
1903-04-ին մասնակցել է Սասունի ինքնապաշտպանական կռիվներին։
1904-ի ապրիլի 13-ին, երբ թուրքերի գերակշիռ ուժերը հարձակվել են Գելիգուզանի ուղղությամբ, Հրայրը ընկերներով փորձել է փակել նրանց ճանապարհը, բայց զոհվել է մարտում։
Օգնության հասած Անդրանիկի զինվորները Հրայրին և մյուս զոհվածներին թաղել են Գելիեգուզանում։

Ժողովուրդը երգեր է հյուսել Հրայրի մասին։