GEVORG CHAVUSH - GEVorg Xazaryan Aroyi, (Sarhat) / ԳԵՎՈՐԳ ՉԱՎՈՒՇ - Գևորգ Ղազարյան Արոյի, (Սարհատ)

Գործունեությունը` Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` www.encyclopedia.am
hy.wikipedia.org

«Թող մարեն աչքերս, միայն թե թող ծագի Հայաստանի անկախության արևը»:
Գևորգ Չավուշ

* * * *

Ծնվ. 1870թ., գ. Մկթենք (Սասունի Փսանք գավառ):
Մահ. 27.05.1907թ., գ. Սուլուխ, թաղված է Մուշում:

Հայ ազգ-ազատագր. շարժման գործիչ, ֆիդայի:

ՀՀԴ կուսակցության անդամ:

Սովորել է Մշո Ս. Կարապետ վանքի դպրոցում (1886-88):
1880-ական թթ. վերջին Տարոնում գործել է Արաբոյի՝ առաջին հայդուկային խմբում:
1890-94-ին համագործակցել է Համբարձում Պոյաճյանի (Մեծն Մուրափ և Միհրան Տամատյանի հետ: Մասնակցել է Սասունի 1891-94-ի ինքնապաշտպան, մարտերին (հատկապես աչքի է ընկել Տալվորիկի 1893-ի կռիվներում), ձերբակալվել ու արգելափակվել է Բիթլիսի, ապա՝ Մուշի բանտերում:
1896-ին փախչելով բանտից՝ ապաստանել է Սասունում, միացել Գուրգենին և Հրայրին:
Աղբյուր Սերոբի սպանությունից (1899) հետո կազմակերպել է մատնիչ Ավեի (1900), ապա (Անդրանիկի հետ)՝ Խալիլ Բեյի սպանությունը:
Նրա 1900-01-ին մղած կռիվները (Բերդակի, Նորշենի ևն) կարևոր տեղ են գրավում հայդուկային շարժման պատմության մեջ:
Գործուն մասնակցություն է ունեցել 1901-ի նոյեմբերին Առաքելոց վանքի կռվին,
1904-ի Սասունի ապստամբությանը:
Վերջինիս պարտությունից հետո անցել է Վան, սակայն Աղթամարի խորհրդակցությունից (1904-ի օգոստոս) հետո, որպես ՀՀԴ կուսակցության ղեկավար գործիչ, վերադարձել է Տարոն:
1906-07-ին գործել է Ռ. Տեր-Մինասյանի հետ:
Ապարդյուն ջանքեր է գործադրել հայ-քրդական համագործակցություն ստեղծելու համար:
ԳԵՎՈՐԳ ՉԱՎՈՒՇի մղած կռիվները (շուրջ 40) ընթացել են կազմակերպված և գրեթե միշտ ավարտվել հաղթանակով:
Զոհվել է Սուլուխի հայտնի կռվում:
Ժողովուրդը երգեր է հյուսել ԳԵՎՈՐԳ ՉԱՎՈՒՇի մասին:

Գրակ.
Սասունի Կ., Գեւորգ Չավուշ, Փարիզ, 1939:
Նույնի, Սարերու ասլանը, Բեյրութ, 1966:
Ավո, Գևորգ Չավուշ (Կյանքն ու գործունեությունը), Բեյրութ, 1972:
Պողոսյան Ս.Կ., Պողոսյան Կ.Ս., Ինձ բահ տվեք..., Ե., 1990: