ԳՐԻԳՈՐ ՉԻԼԻՆԿԻՐՅԱՆ ՀՈՎԱԿԻՄԻ

Գործունեությունը` Գրակ-հաս. գործիչ

Բնակավայրը` Թուրքիա

Հրապարակախոս, խմբագիր, թարգմանիչ, հասարակական, գրական գործիչ:

Ծնվ. 1839թ., Զմյուռնիա:
Մահ. 02.02.1923թ., Զմյուռնիա:

Սովորել է Զմյուռնիայի Մեսրոպյան վարժարանում, ինքնակրթությամբ տիրապետել հունարենին, ֆրանսերենին, իտալերենին:
Թուրքերեն է դասավանդել Մեսրոպյան վարժարանում:
1861-67-ին հրատարակել է «Ծաղիկ» հանդեսը:

1867-78-ին ԳՐԻԳՈՐ ՉԻԼԻՆԿԻՐՅԱՆի թարգմանությամբ լույս են տեսել Վ. Հյուգոյի, Ա. Լամարթինի, Ա. Պրևոյի, է. դը Միրգուրիի, է. Այուի, ժ. Սանդի և այլոց ստեղծագործություններից:

Գլխավորել է «Տիգրան» մասոն. մասնաժողովի գործունեությունը:

ԳՐԻԳՈՐ ՉԻԼԻՆԿԻՐՅԱՆն առաջ է քաշել արմատ. ժողովրդավարական և ազատագրական գաղափարներ:
Հանդիպել է Հնդկաստանից վերադարձող Մ. Ղ. Նալբանդյանին, քարոզել նրա գաղափարները:

ԳՐԻԳՈՐ ՉԻԼԻՆԿԻՐՅԱՆը պաշտպանել է Վ. Հյուգոյի «հեղաշրջական» հայացքները, համակրանքով արտահայտվել Ջ. Գարիբալդիի և նրա գլխավորած ազատագրական շարժման վերաբերյալ:

Առաջ է քաշել ազգային-սոցիալական հարցերը «զինական հեղափոխությամբ» լուծելու խնդիրը, պաշտպանել է զեյթունցիների պայքարը:

ԳՐԻԳՈՐ ՉԻԼԻՆԿԻՐՅԱՆի հրապարակախոսության լավագույն էշերից են «Ծաղիկ» հանդեսի առաջնորդողներն ու հոդվածները, «Զմիւռնական նամականի» և «Ուղեւորութիւն ի Կոստանդնուպոլիս» (1883) նամակագրական և գեղ-հրապարակախոսական երկերը:

Լույս է ընծայել «Վիպակներ եւ ցան ու ցիր գրուածներ» (1920) ժողովածուները:

Նպաստել է ազգային թատրոնի ձևավորմանն ու զարգացմանը, հայ գրականության իրապաշտական ուղղության արմատավորմանը:

Հանդես է եկել Պերճ, Վարաժ և այլ ծածկանուններով:

Գրակ.
Ղազարյան Հ., Գրիգոր Չիլինկիրյան, Ե., 1959: