ERVAND LALAYAN ALEQSANDRI / ԵՐՎԱՆԴ ԼԱԼԱՅԱՆ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԻ

Գործունեությունը` Ազգագրագետ, Հնագետ

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` www.historymuseum.am
hy.wikipedia.org

Ազգագրագետ, բանահավաք, հնագետ:

Ծնվ. 08.01.1864թ., Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ Գյումրի):
Մահ. 24.02.1931թ., Երևան:

Ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը (1885), որպես ուսուցիչ աշխատել Ախալցխայում, Ախալքալաքում, Ալեքսանդրապոլում:

1894թ-ին ավարտելով Ժնևի համալսարանը՝ ստացել է գիտ. աստիճան և վեց ամիս աշխատել է Վիեննայի Մխիթարյանների մոտ:

1895-97թ-ին դասավանդել է Շուշիի թեմական դպրոցում, որտեղ համախմբելով ժամանակի հայ գիտ. լավագույն ուժերը՝ հրատարակել է «Ազգագրական հանդես» (1895-1916) պարբերականը:

1900թ-ին Թիֆլիսում հիմնել է Ազգագրական հրատւսրակչ.,

1906-ին՝ Հայոց ազգագրական ընկերությունները:
Ընկերության կազմակերպած թանգարանը նրա ջանքերով 1921թ-ին փոխադրվել է Երևան, և ԵՐՎԱՆԴ ԼԱԼԱՅԱՆը դարձել է թանգարանի առաջին վարիչը:

Առանձին գրքերով ԵՐՎԱՆԴ ԼԱԼԱՅԱՆը հրատարակել է «Ջավախքի բուրմունք» (1892), «Հոբոս» (1903), «Պառավաշունչ» (1911), «Մարգարիտներ հայ բանահիւսութեան» (հ. 1-3, 1914-15) գործերը, գրի է առել հազարավոր հեքիաթներ, առակներ:

ԵՐՎԱՆԴ ԼԱԼԱՅԱը կատարել է բազմաթիվ պեղումներ Հայաստանի հնավայրերում, որոնց արդյունքներն ամփոփված են «Դամբարանների պեղումները Խորհրդային Հայաստանում» (1931) գրքում:

Հրատարակել է Վայոց ձորի, Վասպուրականի և Նոր Բայազետի հուշարձաններին նվիրված նկարազարդ 3 ալբոմ:

ԵՐՎԱՆԴ ԼԱԼԱՅԱՆը հայերեն է թարգմանել ֆրանսերեն և ռուսերեն ազգագրագետների մի շարք աշխատություններ, գեղարվեստական ստեղծագործություններ:

Երկեր.
Երկ., հ. 1, 2, Ե., 1983, 1988:

Գրակ.
Մելիք-Փաշայան Կ.Վ., Երվանդ Լալայան, ՊԲՀ, 1964, № 3:
Սամվելյան Ա., Երվանդ Լալայան, էջմիածին, 1964:
Նազինյան Ա., Երվանդ Լալայան, բանահավաք, բանագետ, ԼՀԳ, 1965, № 8:
Ադամյան Ա., Երվանդ Լալայանի անտիպ նամակներից, Ե., 1965: