ԹՈՎՄԱՍ ԽՈՋԱՄԱԼՅԱՆ

Գործունեությունը` Բնագետ

Բնակավայրը` Հնդկաստան

Հաս-քաղաքական գործիչ, պատմագիր, վաճառական:

Ծնվ. մոտ 1720թ., Նոր Ջուղա:
Մահ. 1780թ., Ագրա (Հնդկաստան), թաղված է Դելիի հայկական գերեզմանատանը:

Սովորել է Նոր Ջուղայի հայկական առևտրական դպրոցում:
Տեղափոխվելով Հնդկաստան' ուսումնասիրել է ծովագնացություն:
Սերտ կապեր է ունեցել Բենգալիայի և Մեծ Մողոլների արքունիքի բարձրաստիճան անձանց, հնդկակական ազատագրական շարժման հնդիկ և հայ ղեկավարների հետ:
Որպես հայ համայնքի ներկայացուցիչ' մեկնել է Լոնդոն և անգլիայի կառավարությանը բողոք ներկայացրել' ընդդեմ Հնդկաստանի անգլիական իշխանությունների անօրինական գործողությունների, պայքարել հանուն Հնդկաստանի հայ վաճառականների արդարացի իրավունքների:
Գրել է «Պատմութիւն Հնդկաց» (1768, տպագրվել է 1849-ին, ռուս. հրտ.' 1968) աշխատությունը, որի բնագիրը մեզ չի հասել, հայտնի միակ ընդօրինակությունը (1821) պահվում է Սպահանում: Երկն ընդգրկում է XIIIդ. սկզբից մինչև 1764-ը ընկած ժամանակաշրջանը և կարևոր աղբյուր է Հնդկաստանի գաղութացման ընթացքի, հնդիկ ժողովրդի ազատագրական պայքարի, այդ պայքարին հայերի մասնակցության մասին անգլիայի աղբյուրների խեղաթյուրումների բացահայտման, ինչպես նաև Սալաբարի (Հնդկաստանի հվ-արմ. ափը) քրիստոնյաների և Հնդկաստանի հայ գաղութի պատմության ուսումնասիրման համար: