XACHATUR LAZARYAN HOVAKIMI / ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԼԱԶԱՐՅԱՆ ՀՈՎԱԿԻՄԻ

Գործունեությունը` Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ

Բնակավայրը` Ռուսաստանի Դաշնություն

Ազգային ազատագրական շարժման և մշակութային գործիչ, ռուս. պետ. խորհրդական, Լազարյան ճեմարանի հոգաբարձու:
Լազարյանների ազնվական, տոհմից:

Ծնվ. 01.06.1789թ., Մոսկվա:
Մահ. 09.10.1871թ., Մոսկվա:

Հ.Ա. Լազարյանի որդին, Ե.Հ. և Հ. Հ. Լազարյանների եղբայրը:
Մեծ դեր է խաղացել Արլ. Հայաստանը Ռուսաստանին միացնելու գործում:
Կազմել և ռուսական կառավարությանն է ներկայացրել «Մի շարք առաջարկներ Վրաստանի և հարակից երկրամասերի մասին» ծրագիրը՝ առաջարկելով Ռուսական կայսրությանը ենթակա Հայաստանի տարածքում ստեղծել Հայոց ինքնավար թագավորություն:
ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԼԱԶԱՐՅԱՆ ի հանձնարարությամբ 1833-38թթ-ին կազմվել և Մոսկվայում ռուս, հրատարակվել է «Հայ ժողովրդի պատմության տեսությանը վերաբերող ակտերի ժողովածուն», որը հայ-ռուսական հարաբերությունների պատմության կարևոր աղբյուր է: