ԽՈՐԵՆ Ա ՄՈՒՐԱԴԲԵԿՅԱՆ ՏՓՂԻՍԵՑԻ

Գործունեությունը` Կրոնական գործիչ

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` hy.wikipedia.org

Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1932-ից:
Հաջորդել է Գևորգ Ե Սուրենյանցիև:

Ավազանի անունը՝ Ալեքսանդր:

Ծնվ. 08.12.1873թ., Թիֆլիս:
Մահ. 06.04.1938թ., Վաղարշապատ, ամփոփվել է Ս. Գայանե եկեղեցու զավթում, 1996-ին աճյունը տեղափոխվել է Էջմիածնի Մայր տաճարի բակ:

Ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը (1892), ուսումը շարունակել Շվեյցարիայի համալսարաններում: 1897-1901-ին՝ Ներսիսյան դպրոցի ուսուցիչ:
1909-ին ձեռնադրվել է եպիսկոպոս,
1920-ին շնորհվել է արքության տիտղոս,
1923-ին կարգվել է կաթողիկոսի տեղապահ և ԳՀԽ նախագահ:
1903-05-ին ռուսական իշխանությունները ԽՈՐԵՆ Ա ՄՈՒՐԱԴԲԵԿՅԱՆին աքսորել են Օրյոլ ք. (1903-ի հունիսի 12-ի օրենքով Հայ եկեղեցու ունեցվածքի բռնագրավմանը դիմադրելու համար):
1905-07-ին՝ Գորի-Իմերեթի-Բաթումի և Արդվինի առաջնորդարանների փոխանորդ,
1907-10-ին՝ Նոր Բայազետի (այժմ՝ Գավառ) և Դարաչիչակի (այժմ՝ Ծաղկաձոր) եկեղեցիների բարեկարգիչ:
Առաջին աշխարհամարտի (1914-18) ժամանակ՝ Երևանի թեմի Եղբայրական օգնության հանձնաժողովի նախագահ:
1919-ին կաթողիկոսի և ՀՀ (1918-20) կառավարության հրահանգով, որպես հայրապետական պատվիրակ, մեկնել է Փարիզ՝ համերաշխություն հաստատելու Հաշտության կոնֆերանսին (1919-20) մասնակցող հայկական երկու պատվիրակությունների միջև:
1920-ին Փարիզից մեկնել է Հս. Ամերիկա՝ կարգավորելու տեղի պառակտված թեմական կյանքը:

ԽՈՐԵՆ Ա ՄՈՒՐԱԴԲԵԿՅԱՆը պայքար է ծավալել փակված եկեղեցիները վերաբացելու համար, հանդես եկել եկեղեցիները քանդելու և հայ հոգևորականներին բռնությունների ենթարկելու խորհրդային իշխանությունների քաղաքականության դեմ:
Սփյուռքում կազմակերպել է Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանության 1500-ամյակիև նվիրված հանդիսություններ:
Պետանվտանգության ծպտյալ գործակալները ԽՈՐԵՆ Ա ՄՈՒՐԱԴԲԵԿՅԱՆ-ին խեղդամահ են արել Վեհարանի իր բնակարանում:
Կաթողիկոսի աթոռին ԽՈՐԵՆ Ա ՄՈՒՐԱԴԲԵԿՅԱՆ-ին հաջորդել է Գևորգ Զ Չորեքչյանը:

Գրակ.
Սաեփանյանց Ս., Հայ առաքելական եկեղեցին ստալինյան բռնապետության օրոք, Ե., 1994:
Մանուկյան Ա., Հայ առաքելական եկեղեցու բռնադատված հոգևորականները 1930-1938 թթ., Ե., 1997: