ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆ (ՄԻՔԱՅԵԼՅԱՆ)

Գործունեությունը` Գիտնական

Բնակավայրը` Իտալիա

Աշխարհագետ,
պատմաբան,
բանասեր,
ազգագրագետ:

Ծնվ. 1758թ., Կ. Պոլիս:
Մահ. 1833թ., Վենետիկ:

Կրթությունն ստացել է Վենետիկի Ս. Ղազար կղզու վանքում:

1779-ից՝ Մխիթարյան միաբանության անդամ:

ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆը մասնակցել է Ս. Ագոնցի «Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի» 11-հատորանոց աշխատության ստեղծմանը:

«Ստորագրութիւն հին Հայաստանեայց» (1822) աշխատության մեջ հայ և օտար աղբյուրների հիման վրա տվել է Մեծ Հայքի նահանգների ու գավառների պատմաաշխարհագրական բնութագիրը, ստուգաբանել, ճշգրտել բազմաթիվ տեղանուններ:

«Հնախօսութիւն աշխարհագրական Հայաստանեայց աշխարհի» (1835) եռահատոր աշխատությունում ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆը ներկայացրել է հին Հայաստանի պատմությունը, աշխարհագրությունը, ազգագրությունը, տնտեսական և մշակութային կյանքը:

«Ամարանոց Բիւզանդեան» (1797) աշխատության մեջ տրված է Բոսֆորի և Դարդանելի նեղուցների աշխարհագրական բնութագիրը՝ ջրային հոսանքները, երկրբանական պատմությունը:

ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆն գրել է (աշխարհաբար) 8-հատորանոց «Դարապատում» (1824-28) աշխատությունը, որն ընդգրկում է XVIII դ. 2-րդ կեսի պատմական անցքերը, իսկ վերջին երկու հատորները նվիրված են գիտության ու արվեստի զարգացման պատմությանը, խոշոր մտածողների, արվեստագետների, եկեղեցական գործիչների կյանքին ու ստեղծագործությանը:

1799-1802-ին ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆը հրատարակել է կրոնաքաղաքական և բանասիրական «Տարեգրութիւն»,

1803-20-ին՝ «Եղանակ բյուզանդեան» տարեգրքերը:

1812-ին ՂՈՒԿԱՍ ԻՆՃԻՃՅԱՆը հիմնել է Արշարունյաց ընկերություն գրական-հասարակական կազմակերպությունը, «Դիտակ Բյուզանդեան» շաբաթաթերթը (1812-16), գրել է նաև «Տեսութիւն համառօտ հին եւ նոր աշխարհագրութեան» (1791), «Աղօթք հարկաւորք» (1822), «Վարք սրբոց» (1832) գործերը, եվրոպական լեզուներից կատարել մի շարք թարգմանություններ:

Գրակ.
Սարգիսյան Բ., Երկհարիւրամեայ գրական գործունեութիւն... Վենետկոյ Մխիթարեան միաբանութեան, Վնտ., 1905:
Կարինյան Ա., Ակնարկներ հայ պարբերական մամուլի պատմության, հ.2, Ե., 1960: