Մենք հայերին սպանել ենք լեզվական ու կրոնական տարբերության համար. Թաներ Աքչամ

Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվան ընդառաջ, թուրքական Today Zaman պարբերականին ծավալուն հարցազրույց է տվել պատմաբան Թաներ Աքչամը, ով վստահություն հայտնելով, որ Հայաստանի հետ հարաբերությունները չեն կարգավորվի այնքան ժամանակ, որքան` չեն հաստատվի կողմերի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ:

Պարբերականն իր խոսքում խուսափում է «Հայոց Ցեղասպանություն» եզրույթից` ընդգծելով, թե իր հերթին Աքչամի համար 1915 թվականի դեպքերը միայն ունեն մեկ բնորոշում և դա ցեղասպանությունն է:

Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչու է Թաներ Աքչամը դեպքերը, որին Թուրքիայում հակված են բնորոշել որպես «հայերի տեղահանություն», տալիս է ցեղասպանություն բնորոշիչը:

«Հենց այդ դեպքերի հետևանքով է, որ համաշխարհային շրջանառության մեջ է դրվել ցեղասպանություն (genocide) բառը: Ռաֆայել Լեմկինն, ով հենց հեղինակն է այս իրավաբանական տերմինի` ծանոթանալով 1915 թվականի դեպքերի հետ հենց որոշում է կայացրել դրան իրավական ձևակերպում տալ: 1948 թվականին իր խոսքում էլ նա նշել է, որ «Ցեղասպանություն եզրույթի մշակման հիմքում ընկած են հայերն ու 1915 թվականի դեպքերը»: Կարծում եմ` ժամանակն է արդեն, որ մենք չփորձենք քննարկել, թե արդյոք դա ցեղասպանություն էր, թե ոչ»,- նշել է Թաներ Աքչամը:

Դրա հաջորդել է հարցը, թե ինչպե՞ս է նա բնորոշում արդեն հայերի կողմից իրականացման «սպանությունները» Կարսում և Էրզրումում: «Այո՛, որոշ հայկական զինյալ խմբավորումներ 1915 թվականից հետո` 18-19-ին սկսեցին սպանություններ: Սակայն սպանությունը դա սպանություն է: Ըստ էության դա վրեժխնդրություն էր ու դա կարելի է հասկանալ: Մենք իրապես ցավում ենք ամեն մահվան դեպքի համար, սակայն չի կարելի «ցեղասպանություն» բնորոշումը տալ մի երևույթի, երբ ինչ-որ առանձին խմբեր, որոշում են կայացրել ինքնաբուխ վրեժխնդրության գործողություններ իրականացնել: Հայերը մահացել ենք, քանի որ կրոնական ու լեզվական տաբերություն է եղել ու դա է հիմնական տարբերությունը»,- եզրափակել է թուրք պատմաբանը: ©eMedia.am +Հայտնում է-ը