GRIGORIS AXTAMARCI / ԳՐԻԳՈՐԻՍ ԱՂԹԱՄԱՐՑԻ

Գործունեությունը` Գրիչ, Մանրանկարիչ, Մշակութային գործիչ

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` hy.wikipedia.org
historyarmenia.org

Ծննդյան և մահվան թվերն անհայտ են:

XVI դ. բանաստեղծ, մշակութային գործիչ, մանրանկարիչ, գրիչ:

Աղթամարի կաթողիկոս (մոտ 1512-44):

Աշակերտել է Արճեշի վանքի վարդապետ Գրիգոր Րաբունապետ Կեսարացուն:

Ապրել է Աղթամարում, Մեծոփում, Վարազում, Արճեշում.
գրել է տաղեր, գանձեր, կաֆաներ, ընդօրինակել և ծաղկել ձեռագրեր:

ԳՐԻԳՈՐԻՍ ԱՂԹԱՄԱՐՑու վաղ շրջանի ստեղծագործություններն արտահայտում են միջնադարյան մտածողությանը բնորոշ գաղափարներ ու զգացումներ:

Սիրային տաղերում («Գովեմ զքեզ մարմնով հրեշտակ», «Դու ես յԱդինայ դրախտէն», «Արեգակնափայլ գեղով լի լուսին») օգտագործած պատկերները դադարում են սոսկ կնոջ նկատմամբ սիրո արտահայտություն լինելուց:

«Գարունն է բացվեր, վարդն ի պաղչանին», «Ամէն առաւօտ եւ լոյս» տաղերում արտահայտում է կյանքի հարատևման գաղափարը:

ԳՐԻԳՈՐԻՍ ԱՂԹԱՄԱՐՑու ստեղծագործություններին հատուկ են այլաբանական պատկերները («Ծաղկունք ասեն՝ հերիք արա», «Ահա այգիք մեր ծաղկեցան», «Յետ գնալոյ վարդին»), բանաստեղծ, հնարների բազմազանությունը, ժողովրդական երգերի հետ հարազատությունը:

ԳՐԻԳՈՐԻՍ ԱՂԹԱՄԱՐՑԻն խմբագրել է Աղեքսանդր Մակեդոնացու և Պղնձե քաղաքի պատմությունների թարգմանությունները:

Նրա անմիջական ղեկավարությամբ ստեղծվել են իր ինքնագիր կաֆաներն ու նկարազարդումներն ամփոփող Աղեքսանդրի պատմության գրչօրինակներ:

Արժեքավոր փաստավավերագրական նյութ են պարունակում ԳՐԻԳՈՐԻՍ ԱՂԹԱՄԱՐՑու ինքնագիր հիշատակարաններն ու վկայությունները:

Գրակ.
Ավդալբեգյան Մ., Գրիգորիս Աղթամարցի. ուսումնասիրություն, քննական բնագրեր և ծանոթագրություններ, Ե., 1963: