SAMVEL GRIGORYAN SAMVELI / ՍԱՄՎԵԼ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ ՍԱՄՎԵԼԻ

Գործունեությունը` Գիտնական

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` www.parliament.am
www.sci.am

Ծնվ. 18.3.1929թ., գ. Գիշի (այժմ՝ ԼՂՀ Մարտունու շրջանում):
Մեխանիկոս, մաթեմատիկոս:

Բնահողերի և ապարների մեխանիկայի ժամանակակից տեսության հիմնադիրներից:

Ֆիզմաթ գիտ. դոկտորր (1965), պրոֆեսոր (1968, ՄՊՀ վաստ. պրոֆ.՝ 1997), ՌԳԱ ակադ. (2000, ԽՍՀՄ ԳԱ թղթ. անդամ՝ 1987-ից), ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ (2000):

Ավարտել է ՄՊՀ (1953):

1956-ից աշխատել է ՄՊՀ-ում,

1959-ից՝ ՄՊՀ Մեխանիկայի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, փոխտնօրեն (1962-81), բնական շարժընթացների մեխանիկայի բաժնի վարիչ (1981-92 և 2001- ից), տնօրեն (1992-2001):

Միաժամանակ դասախոսել է ՄՊՀ-ում, Մոսկվայի ֆիզտեխ. ինստիտուտում, ԱՄՆ, Չինաստանի, Իսրայելի, Չեխոսլովակիայի, Լեհաստանի և այլ համալսարաններում:

Աշխատանքները վերաբերում են հոծ միջավայրի (հիդրոաերո- և գազադինամիկւս, առաձգա-պլաստիկ գործընթացների մեխանիկա), բնահողերի և ապարների, պայթյունների, բնական շարժընթացների (լանջային շարժընթացներ՝ սառցադաշտերի, ձնահոսքերի, սելավների և լեռնային փլուզումների, սողանքների, երկրաշարժերի, խոշորաչափ ծանծաղ ջրավազաններում հոսքերի դինամիկայի, մոլորակների և Արեգակի հետ երկնային մարմինների՝ աստղակերպերի ու կոմետների միջուկների բախմանն ուղեկցող գործընթացների մեխանիկա), նավթագազաարդյունահանման գործընթացներին, սպորտի մեխանիկային, կենսամեխանիկային ու նոր նյութերի (կավլաստ) սինթեզի հարցերին:

1990-ական թթ. սկսած ծավալել է նաև ակտիվ հասարակական գործունեություն, եղել է Մոսկվայի հայ համայնքի միության հիմնադիր-նախագահ, Մոսկվայի հայերի տարածաշրջանային մշակութային ինքնավարության նախագահ, Ռուսաստանի ազգային միավորումների կոնգրեսի համահիմնադիր-նախագահության անդամ, Եվրոպայի հայերի միավորումների ընկերակցության, Ռուսաստանի հայերի միության (ՌՀՄ) և Հայերի համաշխարհային կոնգրեսի համահիմնադիր-խորհրդի անդամ:
Տիեզերագնացության (1976, թղթ. Անդամ՝ 1972-ից), Տեղեկատվայնացման (1995), Աշխարհի ժողովուրդների հոգևոր միասնության միջազգային (1999), Ռուսաստանի հրթիռային և հրետանային գիտությունների (1993), Բնական գիտությունների (1993), Ուկրաինայի (1995) և Ռուսաստանի (2005) ճարտարագիտական ակադեմիաների անդամ:

Տեսական և կիրառական մեխանիկայի ԽՍՀՄ (ապա՝ ՌԴ) ազգային կոմիտեի (1972), Կիրառական մաթեմատիկայի և մեխանիկայի միջազգային ընկերակցության, «Կիրառական մաթեմատիկա և մեխանիկա» և «Կիրառական մեխանիկա և տեխնիկական ֆիզիկա» (երկուսն էլ՝ ռուս.) գիտ. հանդեսների խմբագրական խորհրդի անդամ:

Պարգևատրվել է
ԽՍՀՄ ԳԱ Մ.Ա. Լավրենտևի անվ. ոսկե մեդալ և մրցանակ (1986),
Ա.Ա. Չապլիգենի (1970),
ՄՊՀ Մ.Վ. Լոմոնոսովի (1967),
ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի (1985),
Ուկրաինայի Պետ. (1991),
Ս.Ն. Ֆեոդորովի անվ. (2004) մրցանակներ:
Ռուսաստանի բնական ԳԱ «Գիտության և արվեստի ասպետ» և մեդալ (2000),
ՌՀՄ «Արծաթե խաչ» շքանշան նվաճումների համար (2002):
ՀՀ ԳԽ պատգմ. (1990-95):

Երկեր.
Аэромеханика сверхзвукового обтекания тел вращения степенной формы, М., 1975 (համահեղինակ);
Механика ледников, М., 1977 (համահեղինակ);
Гляциология и механика грунтов, М., 1982;
Количественная теория геокриологического прогноза, М., 1987 (համահեղինակ);
Возникновение оползней, селей и лавин. Инженерная защита территорий, М., 1987 (համահեղինակ):